Deri tahrişi, genellikle dış etkenler yüzünden deride oluşan çatlak ya da yaralardır. Uzun sürmedikçe tedavi basit, hatta gereksizdir… Bedenin başlıca koruyucu örtüsü olan deri, aslında son derece dayanıklıdır. Buna karşılık, sürtünme, sıcak ile soğuk, kimyasal maddeler ve güneş ışığı gibi dış etkenler ile alerji, enfeksiyonlar ve bazı hastalıklar gibi iç etkenlerin etkisiyle deride ağrılı çatlaklar oluşabilir.
Nedenleri
Deri tahrişinin pek çok sebebi vardır. Yatak yaraları ve kimyasal tahriş en çok görülenlerindendir. Yatak yaraları, sürekli yatan ya da oturan hastalarda derinin hep aynı bölgesinin sürekli basınç altında olmasından kaynaklanır. Daha çok bilinçsiz hastalarda, özellikle aşırı barbitürat alanlarda, inme geçirenlerde ya da halsizlikten ötürü hareket edemeyenlerde görülür. Yatak yarası en çok kuyruksokumunda ortaya çıkar. Yatak yarasına karşı önlem olarak, hastanın yatakta sık sık döndürülmesi ve basınç altındaki bölgelerin, çinko içeren pomatlarla ya da alkolle ovulması gerekir.
Kimyasal tahriş nedenleri arasında en önemlileri, işyerlerindeki toz, sıvı ya da buhar halindeki maddelerdir. Endüstride çalışanlarda görülen dermatitlerin deri iltihabı yüzde 70i kömür, taş çimento ya da çelik tozu gibi maddelerin yarattığı aşınmadan kaynaklanır. Asit, parafin, petrol ve terpentin deriye zarar veren etkili maddelerdir. Bu durum en çok yaşlı maden ve inşaat işçilerinde göze çarpar. Maddeyle temas uzun sürerse, derideki küçük, önemsiz yaraların bile geçmesi zorlaşır. Kromla çalışan, kromikasit ve kromatlar ile uğraşan kişilerde, derideki kesik ve sıyrıkların çevresinde kroma bağlı tahrişten ötürü yaralar oluşur. Bunlar en çok parmaklarda ve burnun orta çizgisi boyunca görülür.
Gittikçe artan bir başka tehlike de radyoaktif maddeler ile röntgen ışınlarının etkisidir. Bunların etkisinde kalan kişilerde çok yavaş iyileşen yaralar oluşur ve bazen bu yaralar kansere dönüşür.
Belirtiler
Kimyasal maddelerin yarattığı deri tahrişinde belirti bu maddelerin etkisiyle yıllarca aşınıp yıpranan derinin zamanla kalınlaşması ve üstü pullu bir görünüm kazanmasıdır. Yatak yaralarında derinin su toplayıp patladığı görülür.
Tedavi
Birkaç hafta süren deri rahatsızlıklarının doktora gösterilmesi gerekir. Tahriş sonucu oluşmuş yaranın iyileşmesini engelleyen herhangi bir etken bulunabilir ya da tedavi yöntemini değiştirmek gerekebilir. Bütün ciddi deri rahatsızlıklarında erken tedavi yararlı olur. Genel bir kural olarak yaranın üstüne bir şey sürmemek gerekir. Sürülen maddeler yaranın nemli kalmasına yol açacaklarından iyileşmeyi yavaşlatır. Yatak yaralarında, gençlerde yaraların üstü kapatılıp antibiyotiğe başvurulur; yaşlılarda ise daha özenli bakım gerekir.
